🏢 Các ông lớn nhập cuộc
Vingroup mới đây giới thiệu mô hình đô thị hưu trí thí điểm tại huyện Cần Giờ (TPHCM) với quy mô 20–50ha/khu. Trước đó, tập đoàn đã hợp tác một đơn vị y tế Nhật Bản để phát triển trung tâm chăm sóc người cao tuổi, mô hình đầu tiên vận hành tại một khu đô thị ở Hưng Yên.
Sun Group cũng tích hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong đại đô thị 420ha tại Hà Nam.
Novaland từng lên kế hoạch xây dựng khu nghỉ dưỡng hưu trí tại Phan Thiết – Lâm Đồng, đồng thời hợp tác đối tác nước ngoài triển khai công trình dịch vụ chăm sóc sức khỏe trong khu đô thị quy mô hàng nghìn hecta. Một tập đoàn tại Long An từng ra mắt dự án khu dân cư viện dưỡng lão từ năm 2018 với vốn hơn 2.000 tỷ đồng.
Không phải ngẫu nhiên các doanh nghiệp lớn cùng lúc nhắm vào phân khúc này. Việt Nam dự kiến bước vào giai đoạn dân số già từ năm 2038, khi người trên 60 tuổi chiếm hơn 20% dân số. Đến năm 2050, nhóm này sẽ đạt 27 triệu người, tương đương 25% dân số.
Trong khi đó, hệ thống chăm sóc người cao tuổi hiện nay còn manh mún, chủ yếu hoạt động tự phát và thiếu tiêu chuẩn vận hành bài bản. Khoảng trống cung – cầu ngày càng lớn, tạo dư địa phát triển rất lớn cho doanh nghiệp.
Theo các đơn vị nghiên cứu, ngành chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam vẫn nhỏ nhưng đang mở rộng nhanh, dự kiến tăng gấp đôi trong thập kỷ tới. Nghiên cứu của Savills cho thấy thị trường có thể tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, với CAGR 5,81%.
🎯 Cần chiến lược phát triển riêng
Bà Emily Fell, Giám đốc Cấp cao bộ phận Living Sectors APAC của Savills, nhận định Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng lớn nhưng cần định hướng phát triển rõ ràng.
Bà đề xuất Việt Nam nên kết hợp:
-
Mô hình lifestyle (khu dân cư tích hợp, viện dưỡng lão công cộng) theo phong cách Australia tại các đô thị trung tâm.
-
Mô hình chăm sóc đặc biệt kiểu Nhật đáp ứng nhu cầu điều dưỡng chuyên sâu của nhóm người cao tuổi.
Theo bà, chính sách là yếu tố thúc đẩy then chốt. Các viện dưỡng lão công cộng cần được quy hoạch rõ ràng, bảo vệ quyền lợi người cao tuổi; mô hình chăm sóc đặc biệt cần cơ chế thanh toán bền vững qua bảo hiểm công hoặc tư nhân. Quan trọng hơn, vốn đầu tư nên ưu tiên cho đơn vị vận hành, không chỉ cho cơ sở vật chất.
🏛️ Cần khung pháp lý và ưu đãi để thu hút đầu tư
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), các mô hình hiện nay mới phục vụ được một bộ phận nhỏ người cao tuổi tại đô thị lớn. Để mở rộng quy mô và đảm bảo chất lượng chăm sóc, Nhà nước cần:
⭐ Các chính sách ưu tiên nên được xem xét:
-
Ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư nhà ở dưỡng lão.
-
Gói vay ưu đãi cho dự án phát triển và vận hành.
-
Quỹ đất phù hợp, được quy hoạch riêng cho mô hình dưỡng lão – chăm sóc sức khỏe.
-
Cơ chế khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào phân khúc này.
Đặc biệt, VARS nhấn mạnh Chính phủ cần xây dựng bộ tiêu chuẩn pháp lý rõ ràng cho nhà dưỡng lão, bao gồm điều kiện hoạt động, tiêu chuẩn nhân sự, an toàn y tế, không gian sống… Đồng thời thúc đẩy mô hình hợp tác công – tư (PPP) để huy động nguồn lực tư nhân vào lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi.
