Asanzo và quy định 'Made in Vietnam': Từ Lùm xùm đến tạm dừng nghiên cứu

Ông Phạm Văn Tam - nguyên Chủ tịch HĐQT Asanzo - đã bị bắt sau khi bị khởi tố. Một quy định gây tranh cãi, xuất phát từ vụ lùm xùm của Asanzo, hiện đã bị tạm dừng nghiên cứu và xây dựng.

Quy định "made in Vietnam" được Bộ Công Thương đề xuất từ năm 2018 nhưng sau 6 năm vẫn chưa có gì rõ ràng. Vấn đề xuất xứ hàng hóa của Asanzo thời ông Tam làm chủ tịch đã khiến dư luận xôn xao. Hải quan đã nghi ngờ Asanzo và các công ty liên quan vi phạm 4 điều chính: xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, lừa dối người tiêu dùng, vi phạm xuất xứ, và trốn thuế.

C03 vào cuộc điều tra để làm rõ việc "sản xuất, buôn bán hàng giả", "lừa dối khách hàng" bằng cách thay nhãn hàng hóa Trung Quốc thành “Asanzo” xuất xứ Việt Nam. Hành vi gian lận xuất xứ này lại gây khó khăn cho việc pháp lý vì hiện chưa có quy định cụ thể về hàng hóa lắp ráp trong nước.

Vì vậy, Bộ Công Thương đã nỗ lực xây dựng quy định để xác định thế nào là "hàng hóa sản xuất tại Việt Nam". Nhưng tới giờ, dự thảo vẫn chưa thành hiện thực dù đã nhiều lần họp bàn. Trong báo cáo gửi tới Quốc hội tháng 8/2023, Bộ Công Thương thừa nhận vẫn chưa thể đưa ra quy định cụ thể cho vấn đề này.

Ban đầu, Bộ Công Thương có ý định xây dựng thông tư, nhưng sau đó chuyển hướng sang nghị định. Tuy nhiên, tới năm 2021, khi Nghị định 111/2021/NĐ-CP được ban hành, quy định về cách ghi nhãn hàng hóa đã được đưa vào. Điều này khiến việc xây dựng văn bản "sản xuất tại Việt Nam" ở cấp nghị định không còn cần thiết nữa.

Đến tháng 5/2022, Chính phủ đồng ý cho Bộ Công Thương quay lại xây dựng quy định ở cấp thông tư thay vì nghị định. Nhưng quá trình này vẫn còn gặp nhiều vướng mắc và chưa thể hoàn tất. Một lý do khác là lo ngại việc quy định này có thể gây phản ứng tiêu cực từ doanh nghiệp và phát sinh chi phí tuân thủ lớn.

Hiện tại, doanh nghiệp vẫn xác định hàng hóa sản xuất tại Việt Nam theo Nghị định 111. Trong 5 năm qua, chỉ có 16 doanh nghiệp gửi yêu cầu hướng dẫn về việc dán nhãn hàng sản xuất tại Việt Nam.

Quy định "xuất xứ hàng hóa" là bắt buộc trên nhãn hàng hóa. Nếu Thông tư "sản xuất tại Việt Nam" được ban hành, sẽ có tác động rất lớn đến doanh nghiệp. Điều này có thể trở thành trở ngại với các doanh nghiệp nhỏ lẻ và hộ kinh doanh cá thể.

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, Bộ Công Thương cho rằng việc ban hành quy định mới, phát sinh chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp là chưa phù hợp. Họ sẽ tiếp tục nghiên cứu và xử lý các vướng mắc để có thể ban hành quy định này vào thời điểm thích hợp nhất.

----------------------

Theo Vietnamnet