Ngày 5/11, Tòa án Tối cao Mỹ mở phiên điều trần lịch sử để xem liệu các mức thuế quan “cứng rắn” mà ông Trump áp lên gần như toàn thế giới có hợp hiến hay không.
Trong hơn 2,5 tiếng tranh luận căng như dây đàn, luật sư của ông Trump bị “bắn” câu hỏi tới tấp về việc Tổng thống có vượt quá thẩm quyền hay không, khi quyền đánh thuế vốn theo Hiến pháp phải do Quốc hội nắm.
“Ông nói thuế quan không phải thuế, nhưng rõ ràng nó là thuế. Nó tạo nguồn thu từ dân và mang tiền về cho chính phủ”,
— Thẩm phán Sonia Sotomayor phản pháo gay gắt.
Luật sư phía Trump phản biện: “Đây là thuế điều tiết, không phải thuế thu ngân sách. Doanh thu chỉ là hệ quả phụ.”
Nhưng không chỉ phe tự do, ngay cả các thẩm phán bảo thủ cũng tỏ ra lo ngại.
Thẩm phán Neil Gorsuch thẳng thắn:
“Nếu Tổng thống có thể tự tuyên bố tình trạng khẩn cấp để áp thuế, thì còn gì để Quốc hội làm? Đây là một cơ chế một chiều, quyền lực dồn hết về nhánh hành pháp.”
Cả Chánh án John Roberts và các thẩm phán Amy Barrett, Brett Kavanaugh, Samuel Alito – vốn nghiêng về phe bảo thủ – cũng đặt câu hỏi khó, khiến không khí phiên tòa nóng rực.
💰 “THUẾ KHÔNG PHẢI THUẾ”?
Thuế quan thời Trump từng bắt đầu ở mức 10%, có nước bị “dí” tới 50% như Ấn Độ hay Brazil.
Theo Ủy ban Ngân sách Liên bang, nếu duy trì chính sách này, Mỹ có thể thu thêm 3.000 tỷ USD đến năm 2035.
Riêng nửa cuối năm tài khóa 2025, thu ngân sách từ thuế hải quan tăng 300% so với cùng kỳ 2024.
Luật sư Neal Katyal – đại diện bên nguyên – phản pháo:
“Thuế quan chính là thuế. Và quyền đánh thuế thuộc về Quốc hội, không phải Tổng thống.”
Ông còn “chỉ mặt gọi tên” mâu thuẫn trong lập luận của phía Trump:
“Nếu nói thuế để xử lý thâm hụt thương mại, tại sao Mỹ lại áp thuế 39% lên hàng nhập từ Thụy Sĩ – nước mà Mỹ đang thặng dư thương mại?”
⚖️ CHÍNH QUYỀN TRUMP ĐÒI XỬ GẤP
Tòa Tối cao chưa ra phán quyết, nhưng đội ngũ ông Trump đề nghị xử lý khẩn cấp, cảnh báo rằng nếu thua, chính phủ có thể phải hoàn trả tới 750 tỷ USD tiền thuế cho doanh nghiệp.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent sau phiên điều trần còn lên X (Twitter) khen nức nở luật sư Sauer, nói “lập luận của ông cực kỳ vững chắc”, đồng thời chỉ trích phía nguyên đơn là “không hiểu chiến lược thương mại của chính quyền Trump”.
Vụ kiện này được xem là thử thách pháp lý lớn nhất trong nhiệm kỳ hai của ông Trump, có thể định hình lại ranh giới quyền lực giữa Nhà Trắng và Quốc hội trong lĩnh vực kinh tế.