Sáng nay, MSCI công bố kết quả phân loại thị trường cho 84 quốc gia. Việt Nam mình vẫn chưa được chuyển từ thị trường cận biên (frontier market) lên thị trường mới nổi (emerging market). Cũng không bất ngờ lắm, vì còn nhiều vấn đề chưa giải quyết được.
Ngược lại, Bulgaria được nâng từ “thị trường độc lập” (standalone market) lên “thị trường cận biên”. Điều này có thể làm giảm tỷ trọng của các nước khác, bao gồm cả Việt Nam.
Tin vui nè!
Dù chưa nâng hạng, nhưng MSCI cũng ghi nhận Việt Nam có tiến bộ, nhất là về khả năng chuyển nhượng. Một số giao dịch không cần phê duyệt trước, giúp khối lượng giao dịch tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) vẫn mất vài ngày để xử lý tài liệu cần thiết.
MSCI cũng khen Việt Nam đang nỗ lực giải quyết các vấn đề như giới hạn sở hữu nước ngoài, yêu cầu pre-funding và thiếu thông tin thị trường bằng tiếng Anh. MSCI sẽ tiếp tục theo dõi tiến độ cải cách này.
Cần cải thiện thêm những gì?
Theo MSCI, Việt Nam còn 8 tiêu chí cần cải thiện:
1. Giới hạn sở hữu nước ngoài: Nhiều công ty phải tuân theo giới hạn sở hữu từ 0-51%, ảnh hưởng đến hơn 10% thị trường.
2. Room ngoại cho nhà đầu tư nước ngoài: Hơn 1% chỉ số MSCI Vietnam IMI bị tác động bởi room nước ngoài thấp.
3. Quyền bình đẳng cho nhà đầu tư nước ngoài: Thông tin không luôn có bản tiếng Anh, và quyền lợi bị hạn chế do giới hạn sở hữu.
4. Tự do hóa thị trường ngoại hối: Chưa có thị trường giao dịch tiền tệ ở nước ngoài, và có hạn chế trong nước.
5. Đăng ký nhà đầu tư và mở tài khoản: Cần có sự chấp thuận của VDSC.
6. Quy định thị trường: Không phải tất cả đều có bản tiếng Anh.
7. Luồng thông tin: Thông tin không luôn có bản tiếng Anh và không đủ chi tiết.
8. Thanh toán và bù trừ: Chưa có công cụ vay thấu chi, và cần ứng tiền trước khi giao dịch.
Việt Nam chưa cần cải thiện toàn bộ 8 tiêu chí này để được nâng hạng. Giải quyết trước mắt vấn đề pre-funding, vận hành hệ thống giao dịch mới, công bố thông tin bằng tiếng Anh sẽ giúp tích cực trong đánh giá của MSCI, FTSE.
Nỗ lực tháo gỡ
Đầu năm nay, Bộ Tài chính và UBCKNN đã xin ý kiến về sửa đổi một số thông tư quan trọng:
- Thông tư số 120/2020/TT-BTC: Giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch, chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết.
- Thông tư số 119/2020/TT-BTC: Đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán.
- Thông tư số 121/2020/TT-BTC: Hoạt động của công ty chứng khoán.
- Thông tư số 96/2020/TT-BTC: Hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
