Nhớ thời Yahoo Messenger đình đám cách đây 20 năm không? Bây giờ kể lại cho con cháu nghe chắc chúng cười vỡ bụng 😂. Mọi thứ đều thay đổi mà!
Hiệp hội Báo chí và Các nhà xuất bản tin tức thế giới (WAN-IFRA) từng nói "wave of disruption" (sóng sau đè sóng trước). Cơn sóng thần Generative AI đã đến rồi đấy! 🌊
Khi mọi người còn bàn về web 3.0 thì thế giới đã chuẩn bị bước vào media 4.0 rồi. Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters và Đại học Oxford năm 2022, web 3.0 là thời của "người dùng tự tạo nội dung, tự kiếm tiền". Dylan Page từ Anh có lượng fan còn nhiều hơn BBC và NY Times cộng lại 😮. Ở Việt Nam, có Facebooker với 200k follower, mỗi bài viết kiếm 50 triệu đồng!
Nhưng thời thế thay đổi nhanh chóng, media 4.0 đã đến. Tại một sự kiện gần đây, Rashid Patel nói media 4.0 là "truyền thông vô tận", do AI tạo ra, giá rẻ, và theo yêu cầu. Với AI, chỉ cần 1-2 người có thể vận hành cả tờ báo, xuất bản hàng trăm bài đa ngôn ngữ mỗi ngày 🌟.
Độc giả sẽ không tìm kiếm thông tin kiểu cũ nữa, mà sẽ hỏi chatbot thông minh. Báo chí bây giờ phải gắn mác "premium" cho nội dung do con người viết, vì AI đang tràn ngập.
Truyền thông tương lai sẽ tập trung vào người dùng, theo nhu cầu và sở thích. Mô hình user-needs đang được triển khai, giúp báo chí tìm đúng và giải quyết vấn đề mà bạn đọc quan tâm.
Viện Nghiên cứu báo chí Reuters và Đại học Oxford trong Báo cáo Kỹ thuật số 2024 nhấn mạnh cơ quan báo chí thành công phải đáp ứng từng nhu cầu của độc giả: cập nhật, hiểu sâu, truyền cảm hứng, giúp đỡ, chuyển hướng, giáo dục và kết nối.
Độc giả trẻ (18-25 tuổi) đặt nặng vào sự tin cậy, tính cá nhân hóa và cách kể chuyện hấp dẫn. Dù AI dẫn dắt truyền thông 4.0, nhưng độc giả không chấp nhận AI can thiệp vào chủ đề nhạy cảm như chiến tranh, bầu cử.
Trước "cơn sóng thần" kỹ thuật số, truyền thông 4.0 đang xây dựng mối quan hệ trực tiếp với độc giả thông qua dữ liệu. "Chiến lược Chuyển đổi số báo chí quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" xác định đầu tư cho công nghệ là đầu tư cho tương lai.
Những tờ báo thành công biết cách đa dạng hóa nguồn thu từ các mô hình kinh doanh mới. Nhờ vậy, họ tự tin vượt qua mọi cơn bão công nghệ.
Nỗi lo ngại chatbot tạo tin giả vẫn còn, nhưng công cụ ngày càng thông minh sẽ buộc giới báo chí thay đổi hoàn toàn cách phân phối thông tin.
