🔎 Điểm mấu chốt là phân biệt 3 khái niệm:
-
✅ Tối ưu thuế (Tax planning): hợp pháp – tận dụng ưu đãi KCN, đầu tư lĩnh vực được miễn giảm, khấu hao nhanh...
-
⚠️ Lách luật thuế (Tax avoidance): lợi dụng kẽ hở, ví dụ chia nhỏ hợp đồng để né thuế. Không hẳn vi phạm nhưng dễ bị “soi” và truy thu.
-
❌ Trốn thuế (Tax evasion): gian lận có chủ đích – lập hóa đơn khống, giấu doanh thu, kê khai sai chi phí. Đây là hành vi phạm pháp, có thể bị truy cứu hình sự.
📉 Rủi ro lớn nhất với doanh nghiệp hiện nay là việc thanh – kiểm tra thuế kéo dài, thậm chí “thanh tra lại” sau nhiều năm. Có DN bị truy thu thuế từ giao dịch 5-10 năm trước, kèm tiền phạt + lãi chậm nộp → ảnh hưởng nặng nề tài chính & uy tín.
📑 Giải pháp cho doanh nghiệp:
-
Chủ động rà soát hồ sơ thuế, hợp đồng, giao dịch phức tạp.
-
Xin ý kiến trước từ cơ quan thuế hoặc tham vấn chuyên gia.
-
Lưu trữ đầy đủ hồ sơ, hóa đơn, biên bản làm việc → coi như “bảo hiểm pháp lý”.
-
Đầu tư hệ thống kiểm soát nội bộ, phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử.
⚖️ Về phía cơ quan quản lý: cần minh bạch hơn trong phân biệt “tối ưu” và “lách luật”, giới hạn rõ hiệu lực kết luận thanh – kiểm tra, đồng thời mở rộng cơ chế “tham vấn trước” (giống APA trong chuyển giá) để doanh nghiệp chủ động hơn, giảm rủi ro bị truy thu bất ngờ.
👉 Nói ngắn gọn: “thuế” không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cuộc chơi chiến lược. Doanh nghiệp khôn ngoan là doanh nghiệp biết tối ưu trong khung pháp luật, nhưng không đánh cược với rủi ro pháp lý.