Ủng hộ thì cho rằng đây là “bước đột phá” để gỡ điểm nghẽn giải phóng mặt bằng. Nhưng cũng có lo ngại cơ chế này có thể biến thành “ép buộc thiểu số” nếu thiếu minh bạch.
🔥 Lợi ích nhìn thấy ngay
-
Tiến sĩ Phạm Viết Thuận: 75% đồng thuận sẽ giúp giảm tình trạng “găm đất chờ giá”, tiết kiệm thời gian và chi phí, qua đó kéo giá nhà xuống.
-
Ông Lê Hoàng Châu (HoREA): Đây là “cú hích” pháp lý để hàng loạt dự án hết cảnh đình trệ chỉ vì vài hộ dân không đồng ý.
-
Chuyên gia Đinh Thế Hiển: Cơ chế này còn giúp giảm áp lực tài chính cho doanh nghiệp.
⚠️ Nguy cơ “áp đặt số đông”
-
Nếu không có hành lang pháp lý chặt chẽ, 75% có thể biến thành công cụ để ép thiểu số giao đất, gây khiếu kiện kéo dài.
-
Ông Châu cảnh báo: nếu tính theo số hộ, 75% hộ có thể chỉ nắm 50-60% diện tích, làm sai lệch ý chí cộng đồng. Giải pháp: tính theo diện tích và nâng ngưỡng lên 85%.
-
Ông Thuận đồng tình, đề xuất nâng tối thiểu 80-85% diện tích mới hợp lý.
💸 Giá đất – điểm mấu chốt
-
Luật sư Phạm Anh Tuấn: cần định nghĩa rõ “đồng thuận” và cơ chế thương lượng, đồng thời bảo vệ quyền lợi nhóm không đồng ý.
-
Nếu khung giá đất bị hạ thấp so với thị trường, việc cưỡng chế sẽ gây “bất công” và mất chính danh cho dự án.
-
Đại diện một doanh nghiệp Đồng Nai: “Người dân sẵn sàng giao đất nếu được bồi thường hợp lý. Không giải quyết giá, 75% cũng khó thành công”.
🔍 Giải pháp để tránh biến tướng
-
Thành lập hội đồng định giá đất độc lập, có sự tham gia của người dân và chuyên gia.
-
Công khai phương án bồi thường – tái định cư, kèm cơ chế giải trình và thời hạn khiếu nại rõ ràng.
-
Ràng buộc trách nhiệm chủ đầu tư, đảm bảo dự án phục vụ lợi ích công cộng chứ không chỉ lợi ích kinh doanh.
🌍 Bài học từ thế giới
-
Thái Lan: Chính quyền chỉ cưỡng chế sau nhiều vòng thương lượng và điều chỉnh dự án.
-
Đức: Chỉ trưng dụng vì lợi ích công cộng, người dân có quyền kiện ra tòa về mức bồi thường.
-
Malaysia: Đồng thuận gắn liền với phân tích tác động xã hội và định giá đất minh bạch.
Tóm lại:
Con số 75% chỉ là bề nổi. Muốn thu hồi đất minh bạch và bền vững, cần tạo đồng thuận thực chất – nơi mọi bên cảm thấy công bằng, minh bạch và được bảo vệ.
