Thu hàng trăm nghìn tỷ, bảo hiểm nhân thọ vẫn “kêu lỗ”: Tiền chảy về đâu?

Doanh thu “khủng”, nhưng chi phí cũng không hề nhỏ

Theo báo cáo tài chính năm 2023 của Prudential, doanh thu thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm đạt gần 26.600 tỷ đồng, nhưng chi phí lên đến 25.310 tỷ đồng. Manulife cũng ghi nhận doanh thu 8.400 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2024, nhưng chi phí kinh doanh vượt mức 9.761 tỷ đồng. Tương tự, nhiều “ông lớn” như Dai-ichi, FWD hay Bảo Việt Nhân Thọ cũng có doanh thu cao nhưng chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm chiếm phần lớn, thậm chí có công ty chi nhiều hơn cả số thu về.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ trong năm 2024 ước đạt 149.200 tỷ đồng, nhưng các doanh nghiệp cũng đã chi trả quyền lợi khách hàng lên tới 71.400 tỷ đồng, tăng 25% so với cùng kỳ năm trước.

Tiền đang “chảy” vào đâu?

Lý giải việc thu nhiều nhưng vẫn lỗ, chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán chỉ ra một số khoản chi "khủng" của các công ty bảo hiểm:

🔹 Chi phí vận hành khổng lồ: Hệ thống văn phòng, công nghệ thông tin, phần mềm định phí, hạ tầng kỹ thuật đều tiêu tốn hàng triệu USD. Nhân sự cấp cao trong ngành cũng có thu nhập "khủng", có nơi trung bình 118 triệu đồng/người/tháng.

🔹 Chi cho hệ thống bán hàng và hoa hồng: Đại lý bảo hiểm được hưởng hoa hồng, thưởng kinh doanh, du lịch nước ngoài, vinh danh MDRT, COT, TOT, khiến chi phí đội lên hàng trăm, thậm chí hàng nghìn tỷ.

🔹 Bán chéo bảo hiểm qua ngân hàng (Bancassurance): Để có quyền phân phối sản phẩm qua các ngân hàng lớn, nhiều DNBH đã chi hàng trăm triệu USD. Ví dụ, Sunlife từng chi 370 triệu USD cho ACB, hay FWD chi 400 triệu USD cho Vietcombank trong vòng 15 năm.

🔹 Chi bồi thường ngày càng tăng: Năm 2024, các DNBH chi trả quyền lợi bảo hiểm lên đến 71.400 tỷ đồng, tăng 25% so với năm 2023. Trước đó, năm 2023 mức chi cũng đã tăng 35% so với năm 2022.

Bảo hiểm nhân thọ lãi từ đâu?

Theo chuyên gia, các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ không kiếm lời từ phí bảo hiểm hàng năm, mà chủ yếu đầu tư vào các lĩnh vực tài chính, chứng khoán, trái phiếu…. Tuy nhiên, nếu thị trường biến động mạnh, các khoản đầu tư này có thể gây rủi ro lớn.

Với thực trạng doanh thu “khủng” nhưng vẫn báo lỗ, câu hỏi đặt ra là: Mô hình tài chính của bảo hiểm nhân thọ đang thực sự hiệu quả, hay chỉ là một cuộc chơi tiền bạc đầy rủi ro?