Nghị định 98: Ba trường hợp chung cư cũ phải di dời và tái định cư từ ngày 1/8

Theo Nghị định này, có hai trường hợp nhà chung cư phải di dời khẩn cấp: nhà bị hư hỏng do cháy, nổ hoặc do thiên tai, địch họa không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn. Cơ quan quản lý cấp tỉnh cần trình UBND tỉnh ban hành quyết định di dời khẩn cấp trong vòng 3 ngày từ khi có kết luận về tình trạng không an toàn của chung cư.

Quyết định di dời khẩn cấp phải nêu rõ địa điểm nhà chung cư cần di dời, nơi bố trí chỗ ở tạm thời, phương thức, kinh phí, thời hạn di dời và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan. Nếu chủ sở hữu nhà không di dời, cơ quan quản lý sẽ cưỡng chế trong tối đa 7 ngày làm việc từ khi có quyết định cưỡng chế.

Ngoài di dời khẩn cấp, Nghị định 98 còn quy định ba trường hợp nhà chung cư phải di dời theo phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư:

1. Nhà chung cư có các kết cấu chịu lực chính xuất hiện tình trạng nguy hiểm, có nguy cơ sập đổ, không đáp ứng điều kiện tiếp tục sử dụng.
2. Nhà chung cư bị hư hỏng nặng, hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy chữa cháy, cấp thoát nước, xử lý nước thải, điện, giao thông nội bộ không đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành hoặc có nguy cơ mất an toàn trong vận hành khai thác.
3. Nhà chung cư bị hỏng một trong các kết cấu công trình gồm: móng, cột, tường, dầm, xà không đáp ứng yêu cầu sử dụng bình thường, nhưng thuộc diện phải cải tạo, xây dựng đồng bộ theo quy hoạch đã được duyệt.

Chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư sẽ được bố trí chỗ ở tạm thời theo nhiều hình thức như tại quỹ nhà ở tái định cư có sẵn; quỹ nhà ở thuộc tài sản công trên địa bàn; mua nhà ở thương mại hoặc đầu tư xây dựng quỹ nhà ở tái định cư bằng nguồn vốn ngân sách địa phương hoặc nguồn vốn từ quỹ đầu tư phát triển, quỹ phát triển nhà ở của địa phương. Chủ sở hữu cũng có thể được thanh toán tiền để tự lo chỗ ở.

Riêng tại TP Hà Nội, có hơn 1.500 nhà chung cư cũ, trong đó gần 1.300 nhà thuộc 76 khu chung cư. Từ năm 2005, Hà Nội đã bắt đầu cải tạo các khu chung cư cũ, nhưng do một số bất cập và sự thay đổi chính sách, đến nay mới có 19 dự án hoàn thành và 14 dự án đang triển khai.

Đến năm 2025, Hà Nội dự kiến cải tạo 10 chung cư cũ, bao gồm bốn khu nhà cấp D - cấp độ nguy hiểm, nguy cơ sụp đổ và phải di dời khẩn cấp người dân: Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, nhà của Bộ Tư pháp. Cùng với đó là sáu khu có tính khả thi để cải tạo: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân.